W kosmos z klasą. Jakie tajemnice kryje wszechświat?

Wych. kl. 2d Aleksandra Szczepańska zainspirowała uczniów kl. 2d do postawienia hipotez, przeprowadzenia eksperymentów i wyciagnięcia wniosków na temat spadających przedmiotów na Ziemi i na Księżycu. Uczniowie stali się młodymi adeptami nauk ścisłych w „laboratorium” Newtona. Wielki uczony napisał do drugoklasistów list, prosząc o pomoc w poszukiwaniu tajemniczej siły odpowiedzialnej za spadanie przedmiotów.

Inżynier Przemysław Michalski wprowadził uczniów w zagadnienie grawitacji; wyjaśnił czym ona jest i od czego zależy. W trakcie eksperymentowania uczniowie w grupach sprawdzali: szybkość spadania przedmiotów o podobnej masie i kształcie oraz o różnej masie, ale zbliżonym kształcie, a także o tej samej masie i różnym kształcie. Młodzi odkrywcy swoje wnioski zapisywali na kartach pracy i porównywali z rezultatami innych grup. Odkryli, czym jest opór powietrza i jak działa siła oporu. Podczas zabawy ruchowej, uczniowie, przybierając odpowiednio role sprawdzili, jak zachowują się cząsteczki powietrza i jak one działają na przemieszczające się w nich przedmioty. Wyciągnęli wniosek: im większą powierzchnię ma dany przedmiot, tym trudniej przedostać mu się przez powietrze. Cennym doświadczeniem było sprawdzenie, jak przedmioty zachowują się w wodzie, podczas którego uczniowie poznali siłę wyporu; dowiedzieli się, że działa ona zawsze, ale dla przedmiotów, które mają mniejszą gęstość od wody, ma ona większe znaczenie od siły ciężkości (te przedmioty są wypychane), a dla tych, które mają większą gęstość (toną) jest ona mniejsza od siły ciężkości. Indywidualnie w domu zostało przeprowadzone doświadczenie polegające na zmianie gęstości wody poprzez dosypanie soli i obserwacji zanurzanego w wodzie jajka.

Aby porównać spadające przedmioty na Ziemi z ich ruchem na Księżycu, dociekliwi drugoklasiści wspólnie obejrzeli film z wyprawy na Księżyc, na którym widać sposób spadania przedmiotów (piórko i młotek) – po czym zweryfikowali dotychczasową wiedzę i stwierdzili, że na Księżycu nie ma powietrza, zatem nic nie stawia oporu i wszystkie przedmioty spadają tak samo. Podsumowaniem pracy w laboratorium było wykonanie mapy poznanych pojęć.

Klasowy wniosek: za spadanie odpowiada siła grawitacji – ale istotne są również siły:  oporu powietrza i wyporu.

Podczas zajęć wykorzystano film „Eksperyment Galileusza na Księżycu. Apollo 15.”

Fot. Doświadczenie z jajkiem – zasoby prywatne ucznia.

Tekst i fot. Aleksandra Szczepańska

Galeria zdjęć